પાસપોર્ટ એ એક આંતરરષ્ટ્રીય મુસાફરી કરવા માટે નું દસ્તાવેજ છે, જે સામાન્ય રીતે દેશની સરકાર દ્વારા નાગરિકોને આપવામાં આવે છે, જે આંતરરાષ્ટ્રીય મુસાફરીના હેતુ માટે તેના ધારકની ઓળખ અને રાષ્ટ્રીયતાને પ્રમાણિત કરે છે. સામાન્ય પાસપોર્ટમાં ધારકનું નામ, સ્થાન અને જન્મ તારીખ, ફોટોગ્રાફ, હસ્તાક્ષર અને અન્ય સંબંધિત ઓળખ કરતી માહિતી શામેલ છે.
અન્ય દેશ ઘણી વાર હોટલમાં રહેવા માટે અથવા જે તે દેશના ચલણ માં પૈસા બદલતી વખતે ઓળખની પુષ્ટિ કરવા માટે અન્ય સંજોગોમાં પાસપોર્ટ ની માંગ કરી શકાય છે. પાસપોર્ટ અને અન્ય મુસાફરીના દસ્તાવેજોની પૂરી થવાની તારીખ હોય છે ત્યારબાદ તેને માન્યતા આપવામાં આવતી નથી.
આ પણ વાંચો : પાસપોર્ટ અને વિઝા વચ્ચે શું તફાવત છે?
ભારતીય પાસપોર્ટ શું છે? (What is Indian Passport in Gujarati)
ભારતીય પાસપોર્ટ એવું પ્રૂફ છે કે જે સરકાર દ્વારા માન્ય કરવામાં આવેલા દેશોમાં તેની મદદ થી નાગરિક મુસાફરી કરી શકે છે અને પાસપોર્ટ એ ભારતનું ઓળખપત્ર અને રહેઠાણનો પુરાવો પણ ઉપયોગ કરી શકાય છે.
ઘણા દેશો બાયમેટ્રિક પાસપોર્ટ જારી કરવામાં આવે છે, જેમાં એમ્બેડ કરેલા માઇક્રોચીપ હોય છે, માઇક્રોચિપ થી મશીન તેને આરામ થી વાંચી શકે છે અને જાણી શકે છે અને માઇક્રોચિપ આધારિત પાસપોર્ટ ને નકલ બનાવવી મુશ્કેલ બને છે. જાન્યુઆરી 2019 સુધીમાં, 150 થી વધુ દેશો એ ઇ-પાસપોર્ટ જારી કર્યા હતા.
પાસપોર્ટ ના ફાયદા (Advantages Of Passport In Gujarati)
જો તમારી પાસે પાસપોર્ટ હોય તો તમે સરકાર દ્વારા નિયંત્રિત કરેલા કોઈપણ દેશમાં મુસાફરી કરી શકો છો ફરવા જઈ શકો છો. કોઈપણ દેશમાં જવા માટેનું આ એક માત્ર પ્રુફ છે.
ભારતીય પાસપોર્ટ ના પ્રકાર (Types of Passport In India)
અલગ અલગ દેશો માં પાસપોર્ટ ના પ્રકાર અલગ અલગ હોઈ છે પણ અહીં આપણે આપણા ભારત દેશની વાત કરીએ છીએ તો ભારત માં ત્રણ પ્રકારના પાસપોર્ટ જોવા મળે છે. જે નીચે મુજબ તમે જોઈ શકો છો.
Passport – પાસપોર્ટ
- જેને સામાન્ય, નિયમિત અથવા ટુરિસ્ટ પાસપોર્ટ પણ કહેવામાં આવે છે, પાસપોર્ટનો સૌથી સામાન્ય પ્રકાર, આ પાસપોર્ટ વ્યક્તિગત નાગરિકો અને અન્ય નાગરિકોને જારી કરવામાં આવે છે
Official passport – ઓફિશિયલ પાસપોર્ટ
- જેને સર્વિસ પાસપોર્ટ પણ કહેવામાં આવે છે, સરકારી કર્મચારીઓને કામ સંબંધિત મુસાફરી માટે આપવામાં આવે છે
Diplomatic passport – રાજદ્વારી પાસપોર્ટ
- દેશના રાજદ્વારીઓને અને તેના સાથેના મેમ્બરને આધિકારીક આંતરરાષ્ટ્રીય મુસાફરી અને નિવાસ માટે આપવામાં આવે છે. ચોક્કસ ગ્રેડના માન્યતા પ્રાપ્ત રાજદ્વારીઓને જે તે દેશ દ્વારા રાજદ્વારી રક્ષા આપવામાં આવે છે,
આ પણ વાંચો : ભારતીયો માટે વિઝા ફ્રી 60 દેશો નું લિસ્ટ
ભારતીય પાસપોર્ટ દેખાવમાં કેવા હોય છે?
ભારતના ત્રણે-ત્રણ પાસપોર્ટમાં આગળ રાષ્ટ્રીય ચિન્હ દર્શાવેલ હોય છે અને લખેલું હોય છે રિપબ્લિક ઓફ ઇન્ડિયા.
પરંતુ ભારતીય પાસપોર્ટ દેખાવમાં અલગ હોય છે તેમના રંગ અલગ હોય છે
સામાન્ય પાસપોર્ટનો રંગ Dark Navy blue હોય છે, જ્યારે ઓફિસિયલ પાસપોર્ટનો રંગ સફેદ હોય છે અને રાજદ્વારી પાસપોર્ટનો રંગ મરૂન હોય છે.
ભારતીય પાસપોર્ટ માં કેટલા પેજ હોઈ છે
ભારતીય પાસપોર્ટ માં બે કેટેગરી પ્રમાણે ભાગ પાડવામાં આવે છે.
સામાન્ય રીતે ભારતીય પાસપોર્ટ માં 36 પેજ હોય છે પરંતુ કોઈ વ્યક્તિ વધારે ટ્રાવેલ કરવા ઇચ્છતો હોય તો 60 પેજ વાળો પાસપોર્ટ કરાવી શકે છે
ભારતીય નવા પાસપોર્ટ માટે જરૂરી દસ્તાવેજો
સરનામાંનો પુરાવો
- કોઈપણ જાહેર ક્ષેત્રની બેંક, ખાનગી ક્ષેત્રની બેંક અને પ્રાદેશિક ગ્રામીણ બેંકોમાં બેંક એકાઉન્ટ ચલાવવાની ફોટો પાસબુક.
- પાણીનું બિલ.
- ચૂંટણી કાર્ડ.
- લેન્ડલાઇન અથવા પોસ્ટપેઇડ મોબાઇલ બિલ.
- ગેસ જોડાણનો પુરાવો.
- જીવનસાથીનો પાસપોર્ટ (પાસપોર્ટનું પ્રથમ અને છેલ્લું પેજ જેમાં કુટુંબની વિગતો શામેલ છે અને અરજદારોના નામનો ઉલ્લેખ પાસપોર્ટ ધારકના જીવનસાથી તરીકે છે).
- લેટર હેડ પર નામાંકિત કંપનીઓના એમ્પ્લોયરનું પ્રમાણપત્ર.
- આવકવેરા આકારણીનો હુકમ.
- આધાર કાર્ડ.
- વીજળી બિલ.
- ભાડે કરાર.
ઉંમર પુરાવો
- શાળા છોડવાનું પ્રમાણપત્ર / માધ્યમિક શાળા છોડવાનું પ્રમાણપત્ર
- જન્મ અને મૃત્યુના રજિસ્ટ્રાર દ્વારા રજૂ કરાયેલ જન્મ પ્રમાણપત્ર અથવા મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન અથવા જન્મ અને મૃત્યુના અધિનિયમ, 169 69. હેઠળ નોંધાયેલા સત્તાધિકારવાળી અન્ય કોઈ સૂચિત સત્તા.
- અરજદારની જન્મ તારીખની પુષ્ટિ આપતા સત્તાવાર લેટરહેડ પર અનાથાશ્રમ / ચાઇલ્ડ કેર હોમના વડા દ્વારા આપવામાં આવેલી ઘોષણા
- પબ્લિક લાઇફ ઇન્સ્યોરન્સ કોર્પોરેશનો / કંપનીઓ દ્વારા ઇશ્યુ કરાયેલ પોલિસી બોન્ડ જેમાં ધારકની જન્મ તારીખ હોય છે.
- અરજદાર (સરકારી સેવકોના કિસ્સામાં) અથવા પે પેન્શન ઓર્ડર (નિવૃત્ત સરકારી નોકરો) ના સેવા રેકોર્ડનો અર્ક કે જે અરજદારના સંબંધિત મંત્રાલય / વિભાગના વહીવટ અધિકારી / પ્રભારી દ્વારા યોગ્ય રીતે પ્રમાણિત / પ્રમાણિત છે.
- ડ્રાઇવિંગ લાઇસન્સ.
- પાન કાર્ડ.
- ચૂંટણી કાર્ડ.
- આધારકાર્ડ અથવા ઇ-આધાર.
આ પણ વાંચો : વિશ્વના 10 સૌથી શક્તિશાળી પાસપોર્ટ નું લિસ્ટ
Documents Required for Minors for a Fresh Passport (૧૮ વર્ષ થી ઓછી ઉંમર માટે)
- શાળા છોડવાનું પ્રમાણપત્ર / માધ્યમિક શાળા છોડવાનું પ્રમાણપત્ર
- જન્મ પ્રમાણપત્ર
- અનાથાશ્રમ / ચાઇલ્ડ કેર હોમના વડા દ્વારા આપવામાં આવેલી ઘોષણા
- પબ્લિક લાઇફ ઇન્સ્યુરન્સ કોર્પોરેશનો / કંપનીઓ દ્વારા જારી કરાયેલ પોલિસી બોન્ડ
- આધારકાર્ડ અથવા ઇ-આધાર
- શાળા અથવા યુનિવર્સિટી 10 મા ધોરણના રિઝલ્ટ
- માતાપિતાના નામમાં વર્તમાન સરનામાંનો પુરાવો
- ચાલતા બેંક ખાતાની ફોટો પાસબુક
- પાણીનું બિલ
- ચૂંટણી ફોટો આઈડી કાર્ડ
- લેન્ડલાઇન અથવા પોસ્ટપેઇડ મોબાઇલ બિલ
- ચૂંટણી કાર્ડ
- આધાર કાર્ડ
- વીજળી બિલ
- ભાડા કરાર
- જો માતાપિતા પાસે પાસપોર્ટ છે, તો મૂળ અને સ્વ-પ્રમાણિત નકલો લઈ જવી.
પાસપોર્ટ રિન્યુ કરવા માટે જરૂરી દસ્તાવેજો
- જુનો અસલ પાસપોર્ટ
- આની સ્વયં પ્રમાણિત ફોટોકોપી:
- પ્રથમ બે અને છેલ્લા બે પેજ
- ECR / NON-ECR પેજ
- માન્યતા વિસ્તરણનું પૃષ્ઠ (જો કોઈ હોય તો)
- પાસપોર્ટ ઇશ્યૂિંગ ઓથોરિટી દ્વારા નિરીક્ષણનું પૃષ્ઠ (જો કોઈ હોય તો)
- કોઈ વાંધા પ્રમાણપત્ર (એનઓસી) / પૂર્વ સૂચના પત્ર (પીઆઈ)
પાસપોર્ટ માટે ફી
No. | Type Of Passport | ApplicationFee | AdditionalTatkal Fee |
1 | Fresh Passport/Re-issue of Passport including additional booklet due to exhaustion of visa pages (36 pages) of 10 years validity. | Rs.1,500/-* | Rs.2,000/-* |
2 | Fresh Passport/Re-issue of Passport including additional booklet due to exhaustion of visa pages (60 pages) of 10 years validity. | Rs.2,000/- | Rs.2,000/- |
3 | Fresh Passport/Re-issue of Passport for Minors (below 18 years of Age), of 5 years validity or till the minor attains the age of 18 whichever is earlier (36 pages) | Rs.1,000/- | Rs.2,000/- |
4 | Replacement of Passport (36 pages) in lieu of lost, damaged or stolen passport | Rs.3,000/- | Rs.2,000/- |
5 | Replacement of Passport (60 pages) in lieu of lost, damaged or stolen passport | Rs.3,500/- | Rs.2,000/- |
6 | Police Clearance Certificate (PCC) | Rs.500/- | – |
7 | Replacement of Passport (36 pages) for deletion of ECR / Change in personal particulars (10 year validity) | Rs.1,500/- | Rs.2,000/- |
8 | Replacement of Passport (60 pages) for deletion of ECR / Change in personal particulars (10 year validity) | Rs.2,000/- | Rs.2,000/- |
9 | Replacement of Passport (36 pages) for deletion of ECR/ Change in personal particulars for Minors (below 18 years of Age), of 5 years validity or till the minor attains the age of 18 whichever is earlier. | Rs.1,000/- | Rs.2,000/- |
પાસપોર્ટ માટે અરજી કેવી રીતે કરવી? – How to apply for New Passport in India?
- સૌપ્રથમ તમારે પાસપોર્ટ ની ઑફિસિયલ વેબસાઈટ પર જવાનું રહેશે www.passportindia.gov.in
- ત્યારબાદ તમારે તેમાં રજિસ્ટ્રેશન કરવું પડશે અને તેમાં પાસવર્ડ રાખવો પડશે.
- રજિસ્ટ્રેશન કર્યા બાદ તમારે લોગીન કરવું પડશે
- લોગીન કર્યા બાદ આગળ ફોર્મ ખુલશે તમારી સામે તો તે ભરવાનું રહેશે જેમાં તમારી વિગતો ,નામ ,સરનામું, અને કયા પાસપોર્ટ માટે અરજી કરો છો એ પૂછશે.
- ફોર્મ ભરાય ગયા બાદ તમારે પાસપોર્ટ ઓફિસ જવા માટે એપોઇન્મેન્ટ લેવાની હોઈ છે અને ફી ભરવાની હોઈ છે.
- જે તારીખે એપોઈન્મેન્ટ લીધી છે તે તારીખે બધા ડોક્યુમેન્ટ અને અરજી નું ફોર્મ લઈ ને પાસપોર્ટ ઓફિસ જવાનું હોય છે
- અને પછી પોલીસ વેરિફિકેશન માટે જવાનું રહેશે તે બધી સફળ થાય એટલે તમારા ઘરે પાસપોર્ટ 1 મહિના ની અંદર આવી જશે.
આ પણ વાંચો : પાસપોર્ટ માટે ઓનલાઇન અરજી કેવી રીતે કરવી?